HET TWAALFDE RECHT: Het beschikbaar stellen van nuttige spel- en pleziermogelijkheden
Het behoort tot de fitrah van het kind dat hij een bezigheid nodig heeft waarbij hij plezier maakt en lol heeft. Deze fitrah heeft Allaah niet voor niks geschapen. Naast het feit dat de mens over het algemeen – jong en oud – lol en plezier nodig heeft om daarmee o.a. psychische rust voor zichzelf te krijgen, is het belangrijk voor het kind dat een deel van zijn tijd ingedeeld wordt voor nuttig spel en plezier. De doelen die hiermee behaald horen te worden, en waarvan sommige door de Profeet salla-llaahu 3alayhi wa-sallam zijn beoogd, zijn:
– Het voorbereiden van het kind op zijn Islamitische verplichtingen;
– Het voorbereiden van het kind op zijn verantwoordelijkheden die hij moet dragen in zijn volwassenheid;
– Het creëren van gepast zelfvertrouwen;
– Het kind leren verschil te maken tussen toegestane nuttige plezier en niet-toegestane schadelijke plezier;
– Het verbreden van het denkvermogen van het kind;
– Het vermeerderen en vergroten van de psychische, sociale en lichamelijke vaardigheden van het kind;
– Het stimuleren en vergroten van het denkvermogen van het kind;
– Het creëren van de juiste gepaste ambities;
– Het creëren van de gepaste, gematigde, nuttige en toegestane verleiding om de ziel tot rust te laten komen;
– Het creëren van zelfinzicht bij het kind, waarbij hij kennis maakt met zijn eigenschappen en vaardigheden, en wat hij kan en niet kan.
Om deze doelen te bereiken, dienen de volgende eigenschappen zich te bevinden in de middelen die het kind aangereikt worden:
– Het dient een toegestaan middel te zijn dat tevens niet leidt tot verboden zaken;
– Het dient gepast te zijn aan zijn denkvermogen, lichamelijke en geestelijke vermogen. Leeftijd kan hierin genomen worden als een richtlijn, echter hoeft het niet per se altijd de juiste richtlijn te zijn, aangezien kinderen van elkaar verschillen;
– Het dient passend te zijn aan zijn geslacht;
– Het mag niet schadelijk zijn voor zichzelf noch voor zijn omringenden noch leiden tot schadelijke ingevingen bij het kind;
– Om het denkvermogen van het kind zo breed mogelijk te houden, mag het spel tussen fantasie en realiteit zijn.
De praktische uitvoering
Om de bovenstaande doelen en eigenschappen op de juiste wijze te kunnen verwezenlijken en gebruiken, dient de opvoeder zijn verantwoordelijkheid hierin na te komen, door de volgende praktische richtlijnen uit te oefenen:
– De opvoeder dient zijn zuivere intentie op te wekken bij het creëren van de mogelijkheid voor spel en plezier voor het kind. Dit leidt tot de volgende belangrijke zaken:
o Hij wordt beloond en gezegend door Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa;
o Hij zal geen mogelijkheid aan plezier en spel creëren die in strijd is met de tevredenheid van Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa;
o Spel en plezier zullen voor zowel de ouder als het kind geen doel in het leven worden, zoals sommige ouders vandaag de dag voetbal voor hun kind als doel zien, zodat hun kind profvoetballer wordt;
o Hij zal voor zichzelf en het kind een gematigdheid kunnen creëren, waarbij spel en plezier middelen worden om zijn kind te ontwikkelen naar de tevredenheid van Allaah subhaanahu wa-ta3aalaa;
o Hij zal geleid worden om de juiste doelen die o.a. hierboven opgenoemd zijn te behalen in plaats van dat het een onnuttige bezigheid wordt en onjuiste doelen worden behaald.
– De ouder dient de volgende eigenschappen van zijn kind te leren kennen om daarop in te spelen afhankelijk van de tevredenheid van Allaah, door deze te verbeteren, verwijderen of te stimuleren:
o Kwaliteitseigenschappen
o Sociale eigenschappen
o Educatieve eigenschappen
o Psychische eigenschappen
– Het is belangrijk om je kind goed in de gaten te houden waarbij je op de volgende zaken let:
o Hoe begint hij te spelen. Speelt hij planmatig of chaotisch.
o Stelt hij een doel en werkt hij ernaar of heeft hij geen doel en geen structuur.
o Welk spel speelt hij het meest en waarom
o Wat voor spel speelt hij en hoe is het scenario van het spel.
o Gaat hij tot het einde door en maakt hij zaken af of springt hij van de hak op de tak
o Wat is zijn motivatie bij het spelen
Zo kom je achter verschillende eigenschappen van je kind, waaronder:
– de goede eigenschappen
– minder goede eigenschappen
– persoonlijke eigenschappen
– motivaties
– interesses
– talenten
– gebreken
– zijn logica
– wanneer wordt hij blij
– wanneer wordt hij boos
– wanneer wordt hij verdrietig
– hoe handelt hij bij delen
– hoe handelt hij wanneer iemand hem onrecht aandoet
– hoe handelt hij wanneer iets van hem afgepakt wordt
– hoe handelt hij bij teleurstelling
– en nog veel meer eigenschappen
Hierdoor kan de ouder zijn kind begeleiden en sturen en zijn goede eigenschappen stimuleren en de slechte verwijderen en de talenten ontwikkelen en gebreken bijsturen.
Ook kan de ouder op deze wijze zijn kind beter leren begrijpen en is het contact optimaal.
– De ouder dient het kind aan te leren hoe hij zijn spel en plezier kan gebruiken om zichzelf te ontwikkelen, door hem op de juiste doelen en middelen te wijzen, en te leren hoe hij zijn spel en plezier in kan zetten omwille van Allaah. Hiermee zal de ouder zelfs de beloning krijgen die het kind beoogt.
TIP! Bereken de beloning van spel en plezier bij Allaah, door te intenderen dat je deze rust, afleiding en ontwikkeling van jouw vaardigheden, inzet om meer energie en concentratie te krijgen bij jouw aanbidding.
UITLEG: Hoe kan men zijn plezier inzetten voor beloning?
De moslim hoort al hetgeen dat hij van Allaah gekregen heeft, in te zetten voor het praktische doel waarvoor hij gemaakt is, namelijk de aanbidding van Allaah.
Wanneer men eet en drinkt, intendeert men dat de energie die middels het eten en drinken verkregen wordt, ingezet wordt om de aanbidding te verrichten, zoals het gebed, siyaam enz. Wanneer men dat doet, zal men ook voor het eten, drinken en voor het slapen, en zelfs voor gemeenschap beloond worden. Dit heeft de Profeet vastgelegd in zijn Sunnah, en de sahaabah hebben dat gepraktiseerd.
Spel en plezier zijn een psychische rust en kunnen een ontwikkeling van verschillende vaardigheden zijn, en wanneer je deze toegestane psychische rust en ontwikkeling van vaardigheden intendeert om meer energie te krijgen voor jouw aanbidding, zodat je tijdens jouw aanbidding niet afgeleid wordt, dan zal je daarvoor ook beloond worden. Dit is de beste investering. Als je jezelf dit aanleert, dan zal je tot in de eeuwigheid veranderen.
– Probeer zelf met je kind te spelen om zo de band tussen jou en het kind te verbeteren en te versterken. Zo kun je makkelijker inspelen op zijn gedrag, en hem leren hoe hij zich moet gedragen. Het kind zal ook opener met je zijn, meer van je houden en makkelijker jouw advies aannemen.
– Probeer je kind indien mogelijk in een groepsverband te laten spelen, zodat hij leert met anderen om te gaan en rekening te houden met anderen, zodat je meer eigenschappen van hem leert kennen, zoals bijvoorbeeld is hij een volger of leider, hoe reageert hij als hij boos is op anderen, of blij is met anderen, hoe kiest hij zijn vrienden, enz.
– Laat jouw kind niet spelen met de volgende spellen:
o Spellen die leiden tot shirk of kufr;
o Kans- en gokspellen ook al leert het kind niet middels geld te spelen;
o Kaarten;
o Spellen met muziek;
o Spellen die leiden tot zedeloosheid;
o Spellen die leiden tot zinloos geweld;
o Zandvormen waar beelden op staan, daarmee leert hij juist beelden te maken.
– Leer jouw kind dat de ingestelde prioriteiten van de tijd belangrijker zijn dan het afmaken van zijn spel. Dit doe je door een vaste speeltijd aan te wijzen en door hem zijn spel te laten stoppen wanneer het einde nadert van zijn speeltijd, ook al is zijn spel niet af. Dit leert hem zijn spel te stoppen op het moment wanneer hij andere verplichtingen heeft, en tevens leert het hem de juiste prioriteiten te stellen.
Einde deel 3.“Hoe kom ik het recht van mijn kind na?”